Przez niemal pół roku zespoły z ośmiu szkół ponadpodstawowych z powiatu pszczyńskiego realizowały projekt edukacyjny „Chcę wiedzieć, czym, oddycham”. Młodzi ludzie przeprowadzili wiele inicjatyw, by uświadomić dzieciom, rówieśnikom i dorosłym szkodliwy wpływ smogu na zdrowie.

Świadomość mieszkańców o tym, że smog negatywnie wpływa na człowieka jest wysoka, ale sporo osób to zagrożenie lekceważy. To jeden z wniosków, który płynie z projektu edukacyjnego „Chcę wiedzieć, czym oddycham”.

23 kwietnia w Starostwie Powiatowym w Pszczynie odbyło się podsumowanie projektu. W sali sesyjnej zebrali się członkowie drużyn uczestniczących w projekcie z opiekunami oraz przedstawiciele samorządów, które prowadzą placówki. Zespoły z poszczególnych szkół przedstawiły prezentacje podjętych działań antysmogowych i walczyły o główną nagrodę dla najciekawszego projektu.

Pyłomierze, warsztaty i spotkania

Stowarzyszenie „Nie Dokarmiaj Smoga” wyposażyło uczniów w wiedzę, narzędzia i mobilizowało do podejmowania ciekawych inicjatyw, które zwiększą świadomość na temat szkodliwości smogu. - Dzięki naszym partnerom uczniowie otrzymali na czas sezonu grzewczego osobiste pyłomierze, dzięki którym mogli na bieżąco sprawdzać jakość wdychanego powietrza. Pomiary udostępniali mediach społecznościowych - mówiła Aleksandra Antes-Szewczyk, prezes Stowarzyszenia „Nie Dokarmiaj Smoga”.

Od grudnia do kwietnia uczniowie brali udział w warsztatach, m.in. ze specjalistami od mediów społecznościowych, spotykali się z przedstawicielami z Polskiego Alarmu Smogowego oraz społecznikiem, który złożył pierwszą skargę na smog. Wzięli również udział w warsztatach z dostępu do informacji publicznej, a dzięki pozyskanej wiedzy uzyskali z gmin informacje o liczbie kotłów pozaklasowych, liczbie kontroli palenisk oraz wniosków złożonych w programie „Czyste powietrze”. Zebrane dane posłużyły do opracowania mapy powiatu w liczbach, obrazującej liczbę kopciuchów, kontroli i wniosków w programie „Czyste Powietrze” w poszczególnych gminach.

Barbara Bandoła, starosta pszczyńska podkreśliła, że projekt jest inicjatywą oddolną. - Życzmy sobie, żeby na terenie powiatu pszczyńskiego i w szeroko w Polsce, bo powietrze nie ma granic, było czyste powietrze. Docieranie do świadomości ludzi to żmudny proces, który musi dziać się ciągle, bo napisano już na ten temat bardzo wiele, a ciągle zdarzają się niewłaściwe zachowania. Mamy bezpośredni wpływ na to, czym oddychamy, jakie środowisko po sobie zostawimy - zaznaczyła starosta.

"Wygoń smoga" najlepsi

Organizatorzy wyłaniając zwycięzców projektu, oceniali systematyczne pomiary powietrza, działania edukacyjne, wartość merytoryczną publikowanych treści, wynik testów, przygotowane filmy, wniosek o udostępnianie informacji publicznej oraz końcową prezentację działań.

Rywalizacja była zacięta, a jury przyznało zwycięstwo drużynie „Wygoń Smoga” z I LO im. Bolesława Chrobrego w Pszczynie. Janek, Amelia, Martyna i Milena zaadresowali swoje działania przede wszystkim do młodych ludzi. - Rozpoczęliśmy od ankiety wśród uczniów naszego liceum, żeby dowiedzieć się, ile wiedzą o zanieczyszczeniach powietrza. Okazało się, że nasi rówieśnicy twierdzili, że mają wiedzę o smogu, ale kolejne odpowiedzi tego nie sugerowały. Nie wiedzieli, czym ogrzewają dom, czym powodowana jest niska emisja - mówili.

Publikowali informacje w mediach, tworzyli posty o smogu, filmiki, przeprowadzili sondę, zrobili plakaty, które wywiesili w swojej szkole i podstawówkach, które odwiedzili z prelekcjami. Dla zwycięzców quizów stworzyli kubki z logo swojego zespołu. Przeprowadzili także grę szkolną. Efekty dostępne są na Intagramie na koncie @wygonsmoga.

Wyróżnienie otrzymali Paweł, Mirela i Kamil - drużyna z Powiatowego Zespołu Szkół nr 1 w Pszczynie.

Ewa Lutomska, wiceprezes Krakowskiego Alarmu Smogowego, opisała jak tworzyło się społeczeństwo obywatelskie w praktyce - od Krakowskiego Alarmu Smogowego do Polskiego Alarmu Smogowego. - Zmiany, które się dokonały, wydarzyły się dzięki zaangażowaniu ludzi, którzy zaczęli zwracać uwagę na problem jakości powietrza, wyszli na ulice, domagając się zmian - mówiła Ewa Lutomska. - Jeżeli chcecie coś zmienić, musicie się zaangażować, pokazać problem, rozwiązanie i powiedzieć, że chcecie brać w tym udział. Wtedy możecie mieć satysfakcję, że jesteście częścią tej zmiany - podsumowała.

Projekt miał na celu propagowanie wśród młodzieży wiedzy na temat zanieczyszczenia powietrza, podniesienie świadomości na temat negatywnego wpływu smogu na zdrowie oraz zachęcenie do monitorowania jakości powietrza i odpowiedniego zachowania podczas wysokich stężeń zanieczyszczeń.

Inicjatorem projektu był Pszczyński Alarm Smogowy Stowarzyszenie „Nie Dokarmiaj Smoga". Patronat nad wydarzeniem objęła starosta pszczyńska Barbara Bandoła. Projekt realizowany był w ramach programu „Nasze Powietrze" Polskiego Alarmu Smogowego finansowanego przez Clean Air Fund. Partnerami projektu były gminy: Pszczyna, Pawłowice oraz Miedźna.

Część zespołów realizowała jednocześnie swój projekt w ramach ogólnopolskiej praktycznej olimpiady „Zwolnieni z Teorii”.

Wprowadzenie: Biuro Rzecznika Prasowego