7 czerwca na zaproszenie Gabrieli Staszkiewicz, Burmistrz Cieszyna - odbyła się w Cieszynie XLVI sesja Zgromadzenia Ogólnego Śląskiego Związku Gmin i Powiatów (regionalnej organizacji samorządu lokalnego województwa śląskiego). W obradach Zgromadzenia Ogólnego uczestniczyło 81 delegatów - prezydentów, starostów, burmistrzów, wójtów (lub zastępców), reprezentujących 135 gmin i powiatów członkowskich Związku.

Podczas sesji Zgromadzenia Ogólnego Związku omówiono ważne dla regionu oraz samorządu lokalnego tematy. Wśród nich pojawiły się kwestie związane z oświatą, reformą systemu planowania przestrzennego, problemami szpitali powiatowych, nową perspektywą finansową UE oraz potrzebą uruchomienia operatora zajmującego się zagospodarowaniem terenów zdegradowanych przez przemysł.

W trakcie dyskusji dotyczącej wybranych problemów w systemie oświaty zwrócono m.in. uwagę na nieproporcjonalne dofinansowanie szkół publicznych prowadzonych przez podmioty prywatne oraz szkół niepublicznych, w stosunku do finansowania szkół publicznych prowadzonych przez samorządy. Stanowisko Zgromadzenia Ogólnego Związku w tej sprawie przedstawił p. Krzysztof Matyjaszczyk, Wiceprzewodniczący Związku, prezydent Częstochowy: - Należy zmienić obecnie obowiązujące przepisy, bo zakładają, że dotacje dla szkół publicznych prowadzonych przez podmioty prywatne ustalane są w wysokości subwencji oświatowej, zwiększonej o kwotę jaką samorząd dopłaca z dochodów własnych do prowadzenia własnych szkół. Szkoły prywatne niejednokrotnie pobierają czesne, a więc uzyskują większe przychody i jednocześnie nie stosując przepisów Karty Nauczyciela mają niższe koszty. To prowadzi do nierównego traktowania różnych typów szkół - powiedział.

Zdaniem samorządów lokalnych niezbędne jest usunięcie nierówności wynikających ze zróżnicowanych kosztów funkcjonowania szkół, a występujących pomiędzy samorządami a podmiotami prywatnymi. W tym celu należy ograniczyć udział jednostek samorządu terytorialnego w finansowaniu szkół niesamorządowych poprzez dokonanie odpowiednich zmian w systemie dotowania szkół niesamorządowych i powrócić do poprzedniego poziomu ich finansowania. W przyjętym stanowisku Zgromadzenia Ogólnego w tej sprawie wskazano również na problemy, będące konsekwencją wzrastających wydatków w zakresie zapewnienia wychowania przedszkolnego w samorządach.

Drugim tematem, nad którym debatowali zebrani w Cieszynie samorządowcy były założenia reformy systemu planowania i zagospodarowania przestrzennego. Propozycje przedstawione z początkiem 2019 r. przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju w tym zakresie, środowisko samorządowe generalnie oceniło pozytywnie. Ich wdrożenie mogłoby prowadzić do poprawy efektywności i elastyczności systemu planowania przestrzennego, a także - co szczególnie istotne - do zintegrowania planowania przestrzennego z planowaniem rozwoju. Do tych zagadnień odniósł się w trakcie sesji Adam Neumann, wiceprezydent Gliwic: - W ostatnich dniach pojawił się projekt ustawy prawo o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Dopiero jego analiza pozwoli ostatecznie ocenić, czy przyjęte założenia są wykonalne i korzystne w szerokim aspekcie przestrzeni gminnej - powiedział.

W porządku obrad Zgromadzenia znalazły się też aktualne problemy szpitali powiatowych. Bernard Bednorz, członek Zarządu Związku i starosta bieruńsko-lędziński omawiając treść stanowiska, podkreślił wagę podjęcia natychmiastowych działań zaradczych: - Samorządy lokalne apelują do Rządu RP o podjęcie pilnych kroków zmierzających do poprawy trudnej sytuacji szpitali powiatowych. Jest ona wynikiem wielu złożonych problemów, z którymi szpitale borykają się w codziennym funkcjonowaniu. W szczególności należy w tym miejscu wymienić niski poziom ryczałtu przyznawanego przez Śląski Oddział Wojewódzki NFZ i niską wycenę procedur medycznych, braki w zakresie ilości personelu medycznego oraz nowe normy zatrudniania pielęgniarek, których stosowanie w praktyce ogranicza pacjentom dostęp do służby zdrowia - powiedział.

W stanowisku przyjętym przez Zgromadzenie Ogólne w powyższej sprawie sformułowano szereg postulatów, które zdaniem samorządowców mogą realnie zmniejszyć narastające problemy finansowe i kadrowe dotyczące szpitali.

Istotnym tematem dyskusji była nowa perspektywa finansowa Unii Europejskiej w latach 2021-2027. Przewodniczący Związku i jednocześnie prezydent Rybnika Piotr Kuczera w trakcie swojego wystąpienia wyraził poważne wątpliwości wobec założeń projektu rozporządzeń dla Polityki Spójności UE na lata 2021-2027: - Aktualne propozycje Komisji Europejskiej wywołują głębokie zaniepokojenie samorządów w związku z drastycznymi ograniczeniami finansowymi w tak ważnej sferze, jaką jest Polityka Spójności. Może to znacznie zredukować działania inwestycyjne realizowane przez samorząd lokalny naszego województwa, których celem jest zrównoważony rozwój. Nasz region w ciągu 20 lat transformacji ustrojowej oraz restrukturyzacji przemysłu osiągnął znaczne sukcesy. Jednak - na tle innych regionów UE - nadal jest tym, który wymaga najgłębszych przekształceń strukturalnych - zauważył.

W drugiej części swojego wystąpienia przewodniczący Związku podniósł kwestię dotyczącą wdrażania środków UE w formule Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych oraz Regionalnych Inwestycji Terytorialnych:
- Obecna formuła wdrażania środków ułatwia realizację projektów, które sprzyjają lokalnemu rozwojowi. Pozwala ona gminom realizować projekty, które w normalnych warunkach nie miałyby szans na uzyskanie dofinansowania. Wobec tego, wnioskujemy do Samorządu Województwa Śląskiego, o utrzymanie w pracach nad przygotowaniem regionalnego programu operacyjnego województwa śląskiego w przyszłej perspektywie finansowej na lata 2021-2027 przede wszystkim instrumentu wdrażania środków UE w formule ZIT/RIT - powiedział Piotr Kuczera.

Kolejnym zagadnieniem przedstawionym podczas Zgromadzenia Ogólnego Związku była rewitalizacja i rekultywacja terenów zdegradowanych.

Zgromadzenie Ogólne Związku w trakcie XLVI sesji przyjęło następujące stanowiska:
1) stanowisko w sprawie wybranych problemów w systemie oświaty;
2) stanowisko w sprawie postulatów i oczekiwań samorządów wobec reformy systemu planowania przestrzennego;
3) stanowisko w sprawie aktualnych problemów szpitali powiatowych;
4) stanowisko w sprawie nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej w latach 2021-2027;
5) stanowisko w sprawie potrzeby przygotowania i uruchomienia operatora zajmującego się zagospodarowaniem terenów zdegradowanych przez przemysł, w tym stanowiących miejsce deponowania odpadów niebezpiecznych.

Ostatnim elementem programu wydarzeń zaplanowanych w dn. 7 czerwca 2019 r. była debata nt. systemu gospodarki odpadami. Jej inicjatorem był Zarząd Śląskiego Związku Gmin i Powiatów. Uczestnicy debaty starali się w jej trakcie znaleźć odpowiedzi na najważniejsze pytania, które obecnie rodzą się w zakresie funkcjonowania powyższego systemu. Na liście tematów dyskusji znalazły się następujące kwestie:
- selektywna zbiórka odpadów komunalnych;
- rosnące opłaty za zagospodarowanie odpadów komunalnych;
- problem zagospodarowania wysokokalorycznych odpadów;
- rola gospodarki o obiegu zamkniętym.
W gronie panelistów znalazł się przedstawiciel regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych oraz środowiska recyklerów. W roli dyskutantów aktywnie uczestniczyli w niej też reprezentanci samorządów lokalnych i marszałka województwa śląskiego.

(źródło: Śląski Związek Gmin i Powiatów)